تب مخملک در کودکان

تب مخملک نوعی بیماری باکتریایی است که معمولا در کودکان 5 تا 15 سال که به گلو درد مبتلا هستند دیده می شود. این بیماری خطرناک است؟ باکتری عامل گلو درد، نوعی سم تولید می کند که باعث ایجاد بر آمدگی های قرمز روی پوست می شود. مخملک در گذشته نوعی بیماری جدی و تهدید کننده برای کودکان محسوب می شد، اما امروزه درمان های آنتی بیوتیکی ارائه شده، از خطر این بیماری کاسته اند. با این حال، اگر مخملک درمان نشود، عواقب جدی را به همراه دارد که بر قلب، کلیه ها و سایر قسمت های بدن تأثیر می گذارد.

علائم مخملک در کودکان

مخملک یک بیماری عفونی ناشی از باکتری استرپتوکوک است که بیشتر در کودکان دیده می‌شود. این بیماری با تب ناگهانی، گلودرد شدید و بثورات قرمز مشخص می‌شود. شناخت علائم اولیه آن برای تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر ضروری است.

راش پوستی

راش پوستی یکی از علائم رایج تب مخملک است. راش پوستی، جوش های قرمز و گسترده ای است که مانند آفتاب سوختگی به نظر می رسند و معمولا زبر است. راش پوستی از صورت یا گردن شروع می شود و به تنه، بازوها و پاها گسترش می یابد. زمانی که این لک های قرمز را فشار می دهید، رنگ آنها کم رنگ تر می شود.

راش معمولا به صورت لکه‌های کوچک و مسطح شروع می‌شود که به آرامی به برجستگی‌های ظریفی تبدیل می‌شوند که شبیه کاغذ سنباده هستند. راش پوستی بعد از 7 روز محو می شود. بعد از محو شدن این عارضه، پوست برخی از نواحی بدن ممکن است پوسته پوسته شود.

خطوط قرمز

چین‌های پوست اطراف کشاله ران، زیر بغل، آرنج، زانو و گردن معمولا نسبت به سایر نواحی قرمزتر می شود.

صورت ملتهب

صورت کودکان مبتلا به تب مخملک معمولا برافروخته و ملتهب است. اگر چه پوست دور دهان فرد مبتلا معمولا رنگ پریده بنظر می رسد.

زبان توت فرنگی

زبان کودکان مبتلا به این بیماری به طور کلی قرمز و ناهموار به نظر می رسد که روی سطح آن همانند توت فرنگی، دانه های برجسته دیده می شود.

علائم و نشانه های دیگر مخملک نیز عبارتند از:

• تب 38 درجه سانتیگراد یا بالاتر، اغلب همراه با لرز

• گلودرد شدید و التهاب گلو، گاهی اوقات با لکه های سفید یا زرد روی گلو

• مشکل در بلع

• بزرگ شدن غدد در گردن (غدد لنفاوی) و حساسیت آنها به لمس

• حالت تهوع یا استفراغ

• دل درد

• سردرد و بدن درد

بیشتر بخوانید: خروسک در کودکان چگونه درمان می شود؟

علت بروز تب مخملک در کودکان

تب مخملک یک بیماری عفونی ناشی از باکتری استرپتوکوک گروه A است که سمومی تولید می‌کند و باعث بروز تب، گلودرد و بثورات قرمز پوستی می‌شود. این بیماری معمولا از طریق قطرات تنفسی، تماس مستقیم با فرد آلوده یا لمس سطوح آلوده منتقل می‌شود.

عفونت باکتریایی

باکتری استرپتوکوک گروه A، که عامل اصلی بیماری است، در گلو یا پوست فرد مبتلا رشد کرده و سمومی ترشح می‌کند که باعث واکنش ایمنی بدن می‌شود. این واکنش ایمنی منجر به تب و سایر علائم بیماری می‌شود.

انتقال از فرد به فرد

سرفه و عطسه فرد مبتلا قطرات حاوی باکتری را در هوا پخش کرده و افراد دیگر را آلوده می‌کند. تماس با وسایل آلوده مانند لیوان، اسباب‌بازی‌ها یا حوله مشترک، خطر ابتلا را افزایش می‌دهد و زخم‌ها یا بریدگی‌های پوستی در کودکان می‌توانند محل ورود باکتری به بدن باشند.

سیستم ایمنی ضعیف

کودکانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر مستعد ابتلا به مخملک هستند، همچنین تغذیه نامناسب، استرس و کمبود ویتامین‌ها می‌تواند خطر بروز بیماری را افزایش دهد.

محیط‌های شلوغ

کودکانی که در محیط‌های بسته و شلوغ مانند مدارس، مهدکودک‌ها و مراکز بازی حضور دارند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

بیشتر بخوانید: نشانه های بیماری پوستی در کودکان

روش های درمان تب مخملک در کودکان

درمان تب مخملک شامل مصرف آنتی‌بیوتیک، کنترل علائم و مراقبت‌های حمایتی است. اگرچه بیماری معمولا خفیف است، اما درمان سریع از عوارض جلوگیری می‌کند.

درمان دارویی

پزشک معمولا پنی‌سیلین یا آموکسی‌سیلین را برای ۱۰ روز تجویز می‌کند. در صورت حساسیت به پنی‌سیلین، اریترومایسین یا کلیندامایسین جایگزین می‌شود. همچنین استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش تب و درد گلو توصیه می‌شود.

مراقبت‌های خانگی

کودک باید در محیط آرام و دور از دیگران استراحت کند، آب، آب‌میوه طبیعی و سوپ گرم به تسکین گلودرد کمک می‌کند. همچنبن استفاده از دستگاه بخور برای کاهش خشکی گلو توصیه مشده و استفاده از غذاهای نرم از قبیل سوپ، ماست و پوره سیب‌زمینی برای کاهش تحریک گلو توصیه می‌شود.

رعایت بهداشت و پیشگیری از انتقال

• شستن مرتب دست‌ها

• دوری از افراد بیمار

• عدم استفاده مشترک از ظروف و وسایل شخص

در صورت درمان مناسب، علائم طی یک هفته بهبود می‌یابند و کودک پس از ۲۴ ساعت مصرف آنتی‌بیوتیک دیگر مسری نیست.

روش های پیشگیری از تب مخملک در کودکان

هیچ واکسنی برای جلوگیری از ابتلا به مخملک وجود ندارد. برای پیشگیری از ابتلا کودک به این بیماری، باید در برخی موارد احتیاط کنید:

• به کودک خود آموزش دهید تا دست های خود را بصورت مرتب شستشو دهد. کودکان در مدرسه و مهد کودک در معرض بیماری های ویروسی و باکتریایی زیادی قرار دارند و شستشوی منظم دست ها می تواند به آنها کمک کند تا کمتر به بیماری مبتلا شوند.
• کودک شما نباید لیوان نوشیدنی یا ظروف غذا خوردن را با دوستان یا همکلاسی های خود به اشتراک بگذارد. در غیر این صورت بیماری ممکن است به راحتی سرایت پیدا کند.
• در صورتی که در اطراف کودک شخصی علائم سرماخوردگی و گلو درد را دارد، بهترین کار این است که کودک را از او دور کنید یا به او آموزش دهید تا ماسک بزند.

عوارض تب مخملک در کودکان

اگر تب مخملک به موقع درمان نشود یا درمان ناقص باشد، ممکن است به عوارض جدی منجر شود. برخی از مهم‌ترین عوارض عبارتند از:

۱. تب روماتیسمی می‌تواند به قلب، مفاصل، پوست و سیستم عصبی آسیب برساند. علائم آن شامل درد مفاصل، التهاب و آسیب به دریچه‌های قلب است.

۲. گلومرولونفریت باعث آسیب به کلیه‌ها می‌شود و ممکن است منجر به مشکلات جدی در عملکرد کلیه‌ها مانند فشار خون بالا و احتباس مایعات شود.

۳. در صورت عدم درمان مناسب، باکتری‌های استرپتوکوک می‌توانند به گوش میانه و سینوس‌ها گسترش یابند و باعث عفونت‌های گوش یا سینوزیت شوند.

۴. آبسه‌های چرکی می‌توانند در گلو ایجاد شوند که باعث درد شدید و مشکلات تنفسی می‌شود و نیاز به درمان فوری دارند.

۵. در برخی موارد، بثورات مخملک باعث ایجاد عفونت‌های پوستی دیگری مانند سلولیت یا زخم‌های عمیق شود.

۶. در موارد نادر، تب مخملک ممکن است به عوارض عصبی مانند کره (حرکات غیرارادی بدن) منجر شود.

۷. در صورت عدم درمان تب روماتیسمی، آسیب به دریچه‌های قلبی ممکن است منجر به بیماری‌های قلبی مانند کاردیومیوپاتی و نارسایی قلبی شود.

سوالات متداول

در نهایت…

تب مخملک یک بیماری عفونی است که عمدتا کودکان را درگیر می‌کند و توسط باکتری استرپتوکوک گروه A ایجاد می‌شود. این بیماری با علائمی مانند تب، گلودرد، بثورات قرمز رنگ روی پوست و زبان توت‌فرنگی مشخص می‌شود. درمان مناسب با آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند به بهبود سریع‌تر و جلوگیری از عوارض جدی کمک کند. پیشگیری از طریق شستن مرتب دست‌ها و اجتناب از تماس با افراد مبتلا توصیه می‌شود.