آدنیت مزانتر یکی از دلایل شایع دل درد مزمن در کودکان است که به التهاب غدد لنفاوی ناحیه شکم مرتبط میشود. این بیماری معمولاً به دلیل عفونتهای ویروسی یا باکتریایی رخ میدهد و با علائمی مانند درد شکم، تب و بیاشتهایی همراه است. تشخیص آدنیت مزانتر نیازمند معاینه دقیق و در برخی موارد تصویربرداری است. درمان آن بسته به شدت علائم، شامل مراقبت حمایتی، آنتیبیوتیکها یا درمان عفونت زمینهای است.
یکی از شایع ترین دلایل مراجعه کودکان به پزشک، دل درد است. بسیاری از والدین در زمان مراجعه به پزشک از دردهای شکمی فرزند خود شکایت دارند. در برخی موارد این دل دردها علت و زمینه خاصی ندارد و والدین نمیتوانند تشخیص دهند که علت بروز آنها چیست.
آدنیت مزانتر یا دل درد مزمن کودک چیست؟
آدنیت مزانتر نوعی بیماری است که موجب التهاب غدد لنفاوی میشود. زمانی که این بیماری بر غدد غشایی که روده را به دیواره شکم وصل میکند تاثیر می گذارد، بیماری آدنیت مزانتر بوجود می آید. این بیماری باعث ایجاد دل دردهای مزمن در کودک میشود و کودک ممکن است ساعت ها این درد را تحمل کند.
آدنیت مزانتر معمولا در کودکان و نوجوانان دیده می شود و کمتر در بزرگسالان اتفاق می افتد. علائم این بیماری ممکن است با آپاندیسیت اشتباه گرفته شود. این بیماری باعث میشود تا بخش هایی از روده در هم تنیده شود و درد و ناراحتی شکم را به همراه داشته باشد. خوشبختانه این بیماری برخلاف آپاندیسیت، خطرناک نیست و معمولا خود به خود برطرف میشود.
علت بروز آدنیت مزانتر
علت شایع بروز این بیماری، عفونت ویروسی است. این بیماری در اثر یک عفونت ویروسی مانند گاستروانتریت بوجود می آید که به آن آنفولانزای معده نیز گفته می شود. این عفونت موجب می شود تا غدد لنفاوی که در بافت روده وجود دارند ملتهب شوند. بیماری دل درد مزمن در کودکان در برخی موارد ممکن است در اثر عفونت های باکتریایی، التهاب روده و لنفوم بروز کند.
عفونتهای ویروسی
ویروسهای دستگاه تنفسی مانند آدنوویروس و ویروس اپشتین بار (EBV) از علل شایع آدنیت مزانتر هستند. این عفونتها اغلب پس از سرماخوردگی یا آنفلوآنزا رخ میدهند. روتاویروس یا نوروویروس عفونتهای ویروسی گوارشی که باعث اسهال و استفراغ میشوند نیز میتوانند عامل باشند.
عفونتهای باکتریایی
یِرسینیا انتروکولیتیکا (Yersinia enterocolitica) که یکی از علل شایع آدنیت مزانتر است که از طریق مصرف غذای آلوده یا آب منتقل میشود. سالمونلا و کمپیلوباکتر نیز میتوانند التهاب غدد لنفاوی را ایجاد کنند و همچنین عفونتهای استرپتوکوکی به ویژه در دستگاه تنفسی میتواند به آدنیت مزانتر منجر شود.
عفونتهای انگلی و قارچی
در مناطق خاص یا در افراد با نقص ایمنی، عفونتهای انگلی (مانند ژیاردیا) یا قارچی میتوانند علت باشند.
بیماریهای التهابی و خودایمنی
بیماری کرون بیماری التهابی روده که میتواند غدد لنفاوی مزانتر را تحت تأثیر قرار دهد. واکنشهای التهابی به عفونتهای دیگر مانند عفونتهای مجاری تنفسی فوقانی که ممکن است باعث التهاب ثانویه شوند.
سرطانها و بیماریهای لنفاوی نادر
در موارد بسیار نادر، آدنیت مزانتر ممکن است به دلیل لنفوم یا سایر بیماریهای بدخیم باشد که التهاب غدد لنفاوی را ایجاد میکند.
علائم آدنیت مزانتر
- درد شکم
- تب
- حساس شدن شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- دل دردی که در سمت راست شکم است
- اسهال
درد شکم ناشی از آدنیت مزانتر معمولا در ناحیه اطراف ناف، به سمت پایین و در سمت راست احساس می شود؛ اما این درد در بسیاری از موارد ممکن است گسترده تر شود. آدنیت مزانتر برای کودک دردناک است؛ اما خطرناک نیست و بعد از مدتی خود به خود رفع میشود.
گاهی اوقات ممکن است پیش از شروع دل درد، کودک علائمی مشابه با سرماخوردگی، مانند تب و گلودرد را تجربه کند.
جهت دریات نوبت از دکتر جاوید ظفری با شماره های 02122429281 – 02122429258 تماس بگیرید.
زمان مراجعه به پزشک
درد شکم در کودکان معمولا شایع است و نمیتوان کفت که چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود. در صورت مشاهده علائم زیر بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- دل درد ناگهانی و شدید
- دل درد همراه با تب
- درد شکم همراه با استفراغ و تهوع
در بسیاری از موارد، آدنیت مزانتر خفیف است و خود به خود درمان می شود. اما اگر این دل درد در هنگام خواب رخ دهد، و یا باعث تغییر اشتها و تغییرات گوارشی کودک شود، ممکن است به درمان های جدی تر نیاز باشد. آدنیت مزانتر معمولا خطرناک نیست اما گره های لنفی ممکن است در طولانی مدت خطرناک باشند.
نحوه تشخیص آدنیت مزانتر
تشخیص دل درد مزمن در کودکان معمولا دشوار است و باید توسط پزشک انجام شود. پزشک میتواند از طریق روش های زیر این بیماری را تشخیص دهد:
- معاینه کودک و بررسی سابقه سلامت وی
- آزمایش خون برای تشخیص عفونت
- تصویر برداری، سونوگرافی و سیتی اسکن
پزشک با ارزیابی علائمی مانند درد شکم، تب، حالت تهوع یا بیاشتهایی شروع میکند. لمس شکم برای تشخیص درد و حساسیت در ناحیه مورد نظر انجام میشود. همچنین شمارش کامل خون (CBC) که افزایش گلبولهای سفید میتواند نشان دهنده وجود عفونت یا التهاب باشد. آزمایشهایی مانند CRP و ESR ممکن است برای ارزیابی شدت التهاب نیز درخواست میشوند.
اولتراسوند یک روش کمتهاجمی و بیخطر برای شناسایی غدد لنفاوی بزرگ شده در مزانتر و رد سایر علل درد شکم مانند آپاندیسیت است. در موارد پیچیدهتر یا برای کاهش مواجهه با اشعه، ممکن است MRI انجام شود.
در صورت نیاز به بررسی دقیقتر، از سیتیاسکن استفاده میشود که میتواند بزرگ شدن غدد لنفاوی و سایر ناهنجاریها را مشخص کند، همچنین در مواردی که عفونت خاصی مشکوک باشد، کشت خون یا مدفوع برای شناسایی باکتری یا ویروس عامل بیماری انجام میشود.
اگر درد مزمن با علائم گوارشی همراه باشد، ممکن است اندوسکوپی برای بررسی وضعیت داخلی دستگاه گوارش انجام شود.
این روشها در کنار یکدیگر به پزشک کمک میکنند تا آدنیت مزانتر را تشخیص داده و برنامه درمانی مناسب را تنظیم کند.
درمان دل درد مزمن کودک
بیماری آدنیت مزانتر معمولا خطرناک نیست و در بسیاری از مواقع خفیف است. این بیماری ممکن است برای کودک با درد زیادی همراه باشد؛ اما در بسیاری از مواقع خود به خود درمان شده و نیاز به اقدام خاصی ندارد. برخی از داروها و درمان های خانگی ممکن است در تسکین درد کودک موثر باشد.
اگر این بیماری با تب همراه باشد، می توانید با تجویز و توصیه پزشک، از داورهای ضد تب و داروهای تسکین دهنده درد مانند استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کنید. آسپرین از دیگر داروهایی است که ممکن است برای درمان این بیماری مورد استفاده قرار گیرد؛ اما در دادن آسپرین به کودک باشد شدیدا احتیاط کنید. آسپرین برای کودکان بالای 3 سال قابل استفاده است؛ اما برای استفاده از آن باید با پزشک مشورت شود؛ چراکه ممکن است عوارض خطرناکی را در پی داشته باشد.
درمان خانگی آدنیت مزانتر
در موارد خفیف، میتوانید دل درد را با برخی درمان های خانگی بهبود دهید و درد شکم را تا حدی کم کنید. استراحت به میزان کافی میتواند به بهبود درد کمک کند. نوشیدن مایعات و آب برای جلوگیری از کمبود آب بدن بسیار مهم است؛ به ویژه در مواردی که کودک علائمی مانند اسهال و استفراغ دارد. گرما دادن به ناحیه شکم و استفاده از حوله یا کیسه آب گرم نیز میتواند درد را تسکین دهد.
چگونه از آدنیت مزانتر جلوگیری کنیم؟
زمینه ایجاد این بیماری، عفونت های ویروسی و یا باکتریایی است. رعایت بهداشت و شستشوی نظم دست ها، دوری از افراد بیمار و تمیز نگه داشتن محل خوردن غذا میتواند به پیشگیری از این دل درد های ویروسی کمک کند.
آیا دل درد مزمن کودکان خطرناک است؟
بیماری آدنیت مزانتر در اکثر موارد خطرناک نیست و خود به خود درمان میشود. در برخی موارد که دل درد بسیار شدید و ناگهانی است و یا با تب و تهوع همراه است، لازم است به پزشک مراجعه شود. پیچیدگی روده های متورم در برخی موارد ممکن است مشکلاتی را در پی داشته باشد که با مراجعه به پزشک میتوان از آن جلوگیری کرد.
سوالات متداول
در اکثر موارد، آدنیت مزانتر پس از درمان و بهبود اولیه عود نمیکند. با این حال، اگر علت عفونت مزمن یا بیماری زمینهای مانند بیماری کرون باشد، ممکن است در مواردی علائم دوباره ظاهر شوند.
آدنیت مزانتر خود به خود مسری نیست، اما اگر علت آن عفونتهای ویروسی یا باکتریایی باشد، آن عفونتها ممکن است مسری باشند. بنابراین، رعایت بهداشت و پیشگیری از تماس با افراد آلوده مهم است.
در نهایت…
آدنیت مزانتر التهاب غدد لنفاوی در ناحیه شکم است که معمولاً به دلیل عفونتهای ویروسی یا باکتریایی ایجاد میشود. این بیماری بیشتر در کودکان شایع است و با علائمی چون درد شکم، تب و بیاشتهایی همراه است. تشخیص دقیق آن نیازمند معاینه بالینی و آزمایشهای تصویربرداری است. درمان اغلب حمایتی بوده و شامل داروهای ضدالتهاب و مراقبت از بیمار میشود. در بیشتر موارد، آدنیت مزانتر بدون عوارض جدی بهبود مییابد.
متخصص بیماریهای کودکان و نوزادان | فارغالتحصیل رشته تخصص کودکان از دانشگاه علوم پزشکی تهران (۱۳۸۶) | دارای سابقه طرح پزشکی در استان زنجان (۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷) و استان فارس، شهرستان گراش (۱۳۸۷ تا ۱۳۸۸) | سابقه طبابت در بیمارستان شهید چمران از سال ۱۳۹۴ تاکنون | دارای تجربه طبابت در مطبهای خصوصی در تهران، بومهن و منطقه زعفرانیه | دارای بورد تخصصی بیماریهای کودکان | دارای پروانه رسمی طبابت | شماره نظام پزشکی: ۷۹۹۰۲
0 Comments