همه چیز درباره بیماری وبا در کودکان

با شروع فصل گرم تابستان، از جمله بیماری هایی که در این فصل شیوع پیدا می کند، بیماری اسهالی وبا است که خوشبختانه چند دهه است با پیشرفت رعایت اصول بهداشت عمومی، ابتلا به این بیماری کاهش یافته است. اما این بیماری در طول تاریخ و حتی تا اوایل قرن گذشته، افراد زیادی را در جهان به کام مرگ کشانده بود. متاسفانه در طی چند هفته اخیر، موارد اندکی از این بیماری در کشور مشاهده شده است. بیماری وبا در کودکان نسبت به بزرگسالان شیوع بیشتری دارد. به همین دلیل لازم است به توضیحاتی در این زمینه بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید تا در این زمینه اطلاعات لازم را کسب کنید…

بیماری وبا چیست؟

وبا، یک بیماری اسهالی مسری و مخصوص انسان است که توسط نوعی باکتری (باسیل گرم منفی) به نام ویبریو کلرا، ایجاد می شود. روش انتقال عمده وبا از طریق آب آلوده است و در مناطقی که دسترسی به آب آشامیدنی سالم و بهداشتی ندارند بیشتر دیده می شود . به ویژه در مواقعی که مشکلاتی مثل جنگ و بلایای طبیعی مانند زلزله و سیل اتفاق می افتد و دسترسی به آب آشامیدنی سالم مختل می شود، شاهد اپیدمی های شدید این بیماری خواهیم بود . همچنین از طریق دست های آلوده متصدی های تهیه غذا و غذای آلوده و سبزیجات و میوه های خام آلوده منتقل می شود .خوردن ماهی و صدف خام از جمله روش های دیگر انتقال بیماری است.

علائم بیماری وبا در کودکان

بیماری وبا در بیشتر افراد (در برخی منابع تا ۸۰٪  افراد مبتلا ذکر را ذکر کرده اند)، فقط با نشانه های اسهال آبکی خفیف و گاهی استفراغ در کودکان همراه است و حتی بدون درمان منجر به بهبودی می شود، اما در موارد شدید باعث بروز اسهال آبکی شدید و بدون بو (البته گاهی بوی ماهی) و مانند لعاب برنج می شود که در صورت عدم درمان مناسب می تواند در طی ۲۴ ساعت الی چند روز منجر به مرگ فرد مبتلا شود. کودکان با توجه به اینکه نسبت به بزرگسالان آسیب پذیرتر هستند و معمولا در هنگام بیماری از خوردن و آشامیدن مایعات امتناع می کنند، بیشتر در معرض مرگ و میر این بیماری قرار دارند .معمولا در این بیماری کمتر شاهد تب هستیم.

بیشتر بخوانید

درمان آپاندیس در کودکان

پس از آلوده شدن کودک به وبا به طور میانگین 2 الی 3 روز طول می کشد تا علائم ظاهر شود. در صورتی که کودک شما این علائم را دارد، فورا به بهترین متخصص اطفال برای تشخیص و درمان این بیماری مراجعه کنید.

تشخیص بیماری وبا در کودکان

بیماری وبا در کودکان و بزرگسالان متاسفانه در موارد تک گیری، قابل افتراق با اسهال های ویروسی در کودکان نیست، اما در موارد اپیدمی یا همه گیری، تمام توجه و تشخیص باید بر فرض ابتلا به این بیماری قرار گیرد .تشخیص قطعی بیماری، فقط بر اساس انجام آزمایش مدفوع است. اما در موارد همه گیری، مبنای تشخیص بر اساس شرایط اپیدمیولوژیک بر حدس این بیماری استوار است .

بیماری وبا چگونه انتقال پیدا می کند؟

یکی از مهم ترین راه های انتقال وبا در کودکان، نوشیدن آب آلوده می باشد. مصرف میوه و سبزیجات و صدف خام می تواند باعث انتقال این بیماری شود. عامل ایجاد عفونت وبا، باکتری به نام ویبریو کلرا می باشد. کودکانی که در مناطقی زندگی می کنند که در وضعیت بهداشتی مطلوبی قرار ندارد، بیشتر به وبا دچار می شوند. این مناطق عبارتند از: کشورهای فقیر، قطحی زده، ویران شده و ….

احتمال بروز این بیماری در کودکانی که گروه خونی آن ها O است، بیشتر از سایر گروه های خونی می باشد. در صورتی که فردی در خانه مبتلا به وبا باشد، احتمال بروز این بیماری در سایر افراد خانه بسیار زیاد می شود. پایین بودن سطح اسید معده کودک می تواند او را مستعد بروز بیماری وبا کند. به این علت که وبا نمی تواند در محیط اسیدی معده زنده بماند و از بین می رود.

درمان وبا در کودکان

• درمان اصلی این بیماری، مایع درمانی و جایگزینی آب و الکترولیت از دست رفته بدن  است و بهترین مایع خوراکی چه در کودکان و چه در بزرگسالان محلول ORS می باشد .اگر محلول ORS در دسترس نبود، می توان یک لیتر آب جوشیده و خنک شده را با یک قاشق چایخوری نمک و چهار قاشق چایخوری شکر مخلوط و استفاده کرد. در صورتی که کودک همکاری برای خوردن محلول ORS نداشت و یا اینکه کودک یا بزرگسال بد حال بود، حتما باید بستری و سرم تراپی شوند، چرا که تاخیر در درمان و رساندن مایع و الکترولیت کافی به بیمار می تواند با سرعت باعث مرگ بیمار شود .
• چنانچه نوزاد شما به وبا مبتلا شده است و اسهال آبکی دارد، به شیردهی ادامه بدهید.
• درمان آنتی بیوتیک مناسب و بر اساس سوش اپیدمی، قدم بعدی درمان است که گاهی نیاز است به مایع درمانی اضافه شود .
• جدا کردن فرد بیمار و رعایت اصول بهداشتی ازجمله شستشوی مرتب دستها به ویژه بعد از دستشویی، تا حد زیادی از انتقال بیماری به سایر افراد جلوگیری می کند.
• برای پیشگیری از ابتلا و بروز اپیدمی، به ویژه در فصول گرم، دقت در تأمین آب آشامیدنی سالم بسیار کمک کننده است .
• کلر زنی آب تا حد زیادی این باکتری را از بین می برد .
• همچنین اجتناب از مصرف سبزیجات و میوه های خام قبل از شستشوی کافی، نکته مهم دیگری است که باید رعایت شود .
• استفاده از غذا های آلوده، به ویژه تهیه غذا از دستفروش های خیابانی و یا مکان هایی که بهداشت را رعایت نمی کنند باید ممنوع شود .

کلام آخر

در انتها یادآوری این نکته مهم است که در کودکان باید بلافاصله بعد از ابتلا به اسهال و استفراغ، سریعا جهت درمان مناسب به پزشک مراجعه نمود تا از بروز مشکلات جدید پیشگیری بعمل آید.