بیماری دست، پا و بدن در کودکان

بیماری دست، پا و دهان در کودکان یک عفونت خفیف است که می تواند باعث ایجاد راش پوستی، زخم های دهان و تاول در دست ها و پاها شود. بیماری دست، پا و دهان می تواند توسط ویروس‌های مختلف ایجاد شود؛ اما اغلب توسط ویروس کوکساکی بوجود می آید. از آنجایی که بیماری دست، پا و دهان توسط ویروس های مختلف ایجاد می شود، کودکان بیش از یک بار ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. شیوع بیماری این بیماری معمولا در تابستان و پاییز است.

بیماری دست، پا و دهان بسیار مسری است. این بیماری از طریق عطسه، سرفه یا لمس مایع داخل تاول ها پخش می شود. این ویروس در مدفوع کودک مبتلا نیز وجود دارد. کودکان مبتلا به بیماری های دست، پا و دهان تا زمانی که تاول هایشان از بین نرود می توانند بیماری را انتقال دهند. حتی چندین هفته پس از از بین رفتن علائم، ویروس همچنان در مدفوع کودک مبتلا وجود دارد.

چه کسانی در معرض این بیماری قرار دارند؟

بیماری دست، پا و دهان در کودکان خردسال زیر 5 سال شایع است. این بیماری می تواند از طریق عطسه، سرفه و مایعات موجود در تاول ها منتقل شود. افراد بزرگسال نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. این ویروس تا مدتی در مدفوع کودکان باقی می ماند؛ بنابراین لازم است والدین بعد از عوض کردن پوشک کودک، دست های خود را به خوبی بشویند.

علائم ظاهری دست، پا و دهان

علائم پوستی این بیماری به صورت برجستگی ها یا تاول های ریز قرمز رنگ در کف و انگشتان دست و پا ظاهر می شود. این عارضه های پوستی در دهان نیز به صورت زخم های دردناک ظاهر می شود که عمدتاً در پشت گلو جمع شده اند. اما علائم لزوماً در هر سه ناحیه ظاهر نمی شوند و می توانند روی بازوها و پاها و همچنین روی باسن ظاهر شوند. اگر چه علائم پوستی می‌تواند آزاردهنده‌ای باشد، اما زخم‌های دهان می‌توانند آنقدر دردناک باشند که کودکان از خوردن یا نوشیدن امتناع کنند.تاول های این بیماری با آبله مرغان تفاوت دارند و در بیشتر موارد می توان آن را از آبله مرغان تشخیص داد.

سایر علائم بیماری دست، پا و بدن

• علائم این بیماری 4 تا 6 روز پس از عفونت با ویروس ظاهر می شود. ممکن است کودک شما ۱ تا ۲ روز قبل از ظاهر شدن سایر علائم، تب خفیف داشته باشد.

• زخم‌های کوچک دهان معمولاً ابتدا روی گونه‌ها، لثه‌ها و کناره‌های زبان ظاهر می‌شوند.

• کودک ممکن است از درد دهان یا گلو شکایت کند و از خوردن آب و غذا امتناع کند.

• سردرد و درد عضلات، معده درد خفیف یا حالت تهوع از دیگر علادم احتمالی هستند.

درمان بیماری دست، پا و بدن

بدترین درد دهان معمولاً در سه تا پنج روز اول بیماری رخ می دهد و آنتی بیوتیک ها و سایر داروها این ویروس را از بین نمی برند. در حالی که هیچ درمان خاصی برای بیماری دست، پا و دهان وجود ندارد، می‌توانید با رعایت این نکات تا زمانی که بیماری برطرف شود، کودک خود را تسکین دهید:

• برای تسکین درد دهان می توانید از دارو های استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کنید تا کودک بتواند راحت تر غذا بخورد.
• در صورتی که کودک شیرخوار نیست، از غذاهای نرم مانند ماست، پودینگ، اسموتی و خوراکی های خنک استفاده کنید.
• سعی کنید مایعات زیادی به کودک بدهید. به خاطر داشته باشید که مایعات به تنهایی نمی توانند انرژی مورد نظر فرزند شما را تامین کنند.
• کودک را تا زمان بهبود تب و درد در خانه نگه دارید.

چگونه از بیماری دست، پا و بدن پیشگیری کنیم؟

ویروس کوکساکی که باعث بیماری دست، پا و دهان می شود عمدتاً از طریق بزاق و مدفوع پخش می شود. به همین دلیل است که اغلب کودکان نوپا را تحت تاثیر قرار می دهد. کودکان در این گروه سنی اغلب کودکان دیگر را لمس می کنند یا اسباب بازی های مشترک را با یکدیگر به اشتراک می گذارند و سپس دست های خود را در دهان خود می گذارند. بهترین راه برای محدود کردن شیوع ویروس، شستن مکرر دست ها است.

بزرگسالان نیز ممکن است به بیماری های دست، پا و دهان مبتلا شوند، بنابراین باید دست های خود را هم در حین مراقبت از کودک و هم بعد از تعویض پوشک، مرتباً بشویید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

بیشتر اوقات، علائم شدیدی ندارند و دوران بیماری را به راحتی طی می کنند. بسیاری از کودکان درد را تجربه نمی کنند و برای علائم پوستی به درمان نیاز ندارند.

اگر برای تشخیص بیماری فرزندتان به کمک نیاز دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. در صورت مشاهده موارد زیر لازم است با به یک متخصص اطفال خوب مراجعه کنید.

• کودک شما به اندازه کافی مایعات نمی‌نوشد و علائمی مانند کاهش ادرار، خشکی لب‌ها و دهان، عدم وجود اشک در هنگام گریه کردن و زرد و تیره بودن ادرار را در کودک مشاهده کرده اید.
• تب کودک شما سه روز یا بیشتر طول کشیده است.
• کودک شما درد زیادی دارد.
• کودک در وضعیت ذهنی خود تغییراتی را نشان می دهد. به عنوان مثال، بی انرژی است، نمی تواند به روش معمول با شما ارتباط برقرار کند، یا به سختی بیدار می شود.