بیماری خروسک در کودکان چگونه قابل درمان است؟

بیماری کروپ یا خروسک در کودکان (لارنگوتراکئوبرونشیت)، در حقیقت نوعی از التهاب حلق، نای و برونش های اصلی است که معمولا در فصول پاییز و زمستان در کودکان اتفاق می افتد. بیشتر در سنین ۶ ماهگی تا ۵ سالگی دیده می شود اما سن شایع حدود ۲ تا ۳ سالگی است. بیماری معمولا به دنبال عفونت های ویروسی اتفاق می افتد که شایع ترین ویروسها شامل RSV یا ویروس سن سیشیال تنفسی، پاراآنفولانزا و آدنوویروسها هستند، گرچه سایر ویروس ها و گاهی عفونتهای باکتریال هم می توانند باعث این مشکل شوند. این بیماری در پسر ها دو برابر بیشتر از دختر ها مشاهده می شود. معمولا شکایت والدین به این صورت است که کودک دچار علایم خفیفی از سرماخوردگی بوده و ناگهان سرفه های غیر عادی مثل صدای پارس سگ ایجاد شده است.

داشتن آگاهی درباره بیماری خروسک در کودکان برای والدین امری مهم و حیاتی است. با ما در ادامه همراه باشید تا در این زمینه اطلاعات جامعی کسب کنید.

خروسک در کودکان چیست؟

کروپ یا خروسک، یک عفونت شایع در کودکان است. این بیماری باعث تورم در قسمت بالایی راه هوایی در گردن، سرفه پارس مانند و مشکلات تنفسی می شود. خروسک ممکن است با تب همراه باشد. به دلیل اینکه این بیماری باعث ناراحتی و مشکلات زیادی در کودک می شود، حتما باید توسط بهترین متخصص اطفال تحت درمان قرار بگیرد.

خروسک یا کروپ نوع بیماری است که ورم و التهاب گلو را به همراه دارد. این بیماری معمولا به دلیل باکتری، عوامل تحریک کننده و عوامل حساسیت زا بوجود می آید؛ اما شایع ترین علت آن ویروس است. خروسک اگر شدید باشد می تواند مشکلات تنفسی جدی را به همراه داشته باشد؛ اما این بیماری دیگر مانند قبل خطرناک نیست و در بسیاری موارد علائم شدیدی ندارد.

خروسک در کودکان 3 تا 5 ماهه شایع تر است و می تواند علائمی مانند سرفه های شدید و مشکلات تنفسی را به همراه داشته باشد. این بیماری به غیر از مواردی که در اثر آلرژی ایجاد می شود، واگیر دار است و در صورتی که کودک شما به آن مبتلا باشد، باید در خانه بماند.

چه چیزی باعث بروز کروپ در کودکان می شود؟

ویروس شایع ترین علت کروپ است. ویروس شایع ترین عامل بروز این بیماری است. ویروس سرماخوردگی، آنفولانزا، آدنو ویروس و ویروس RVS از جمله ویروس هایی هستند که باعث ایجاد خروسک می شوند. در مواردی آلرژی یا عوامل تحریک کننده نیز می توانند باعث بروز این بیماری شوند. اما این بیماری ممکن است در اثر باکتری، آلرژی یا رفلاکس معده نیز ایجاد شود. ویروس هایی که باعث ایجاد کروپ می شوند عبارتند از:

• ویروس پاراآنفلوانزا
• ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)
• آنفولانزا (ویروس آنفولانزا)
• آدنوویروس
• انتروویروس ها

کروپ از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده یا مایعات بدن او منتقل می شود. عفونت از بینی و گلو شروع می شود و به ریه ها منتقل می شود. تورم ناحیه اطراف جعبه صدا (حنجره) و داخل نای (نای) را تحت تاثیر قرار می دهد.

کدام کودکان در معرض ابتلا به کروپ هستند؟

کودکان کوچکتر بیشتر تحت تأثیر کروپ قرار می گیرند زیرا راه های هوایی آنها کوچکتر است. مقدار کمی ورم می تواند تنفس نوزاد یا کودک خردسال را بسیار دشوار کند. کروپ بیشتر در کودکان 3 ماهه تا 5 ساله دیده می شود. زمان اوج بروز کروپ 2 سالگی است.

علائم کروپ در کودک چیست؟

به دنبال التهاب ناشی از این بیماری، مجاری تنفسی تنگ شده و تحریک پذیر می شوند، که باعث بروز علایم بیماری شامل: سرفه های پارس مانند (barking cough) که علامت مشخصه و بارز این بیماری است و معمولا شب ها تشدید می شود، استریدور یا صدای خس خس در هنگام تنفس دم و علایم شبیه سرماخوردگی مثل تب و آبریزش بینی و جاری شدن آب دهان کودک و در موارد شدید تنفس سخت که با لرزش پره های بینی و تو رفتن دنده های کودک در حین تنفس و در انتها سیانوز یا سیاه شده نوک انگشتان و لب های کودک می شود. علائم کروپ همیشه یکسان نیست.

با انتقال بیماری از بینی به ریه ها، علائم می توانند تغییر کنند. آنها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• آبریزش بینی، گرفتگی بینی و سرفه خفیف
• از دست دادن صدای
• صدای بلند “جیغ” یا سوت هنگام تنفس
• تب بالای 38 درجه
• سرفه با صدای بسیار خشن
• عطسه و آبریزش
• صدای خشن           
• دشواری در تنفس
• ریزش اشک از چشم ها
• ورم گلو و حنجره

این علائم اغلب در شب بدتر می شوند و ممکن است کودک شما را از خواب بیدار کنند. همچنین ممکن است به نظر برسد که در صبح بهتر می شوند اما با گذشت روز بدتر می شوند. اکثر کودکان در عرض 3 تا 7 روز احساس بهتری دارند. علائم کروپ را می توان با سایر مشکلات سلامتی اشتباه گرفت. برای تشخیص این بیماری باید کودک خود را نزد پزشک متخصص اطفال ببرید.

سرفه و خشن شدن صدا یکی از بارز ترین علائم خروسک است. اگر کودک شما به این بیماری مبتلا باشد، صدای سرفه های او کاملا با سرفه های عادی تفاوت دارد و در بسیاری از موارد پزشک می تواند بیماری خروسک را از روی صدای سرفه بیمار تشخیص دهد.

علائم خروسک در بسیاری از موارد شدید نیستند با گذشت مدتی تحت نظر پزشک درمان می شوند. اما در برخی موارد این علائم شدید هستند؛ مانند مشکلات تنفسی، مشکل در بلعیدن غذا، تغییر رنگ پوست و تنفس صدا دار. در صورت مشاهده این علائم، بیماری یک فوریت پزشکی محسوب می شود. فرد باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کند.

خروسک در کودکان چگونه تشخیص داده می شود؟

متخصص اطفال می‌تواند کروپ را با سابقه سلامت و معاینه فیزیکی تشخیص دهد. برای تشخیص حتما نیاز به معاینه پزشک است تا این بیماری از سایر مواردی که می توانند علایم شبیه به آن ایجاد کنند افتراق داده شود، ازجمله وجود جسم خارجی در مسیر تنفسی، آبسه های پشت حلق و التهاب های باکتریال مجاری تنفسی. در موارد خفیف بیماری، برای تشخیص به غیر از معاینه معمولا نیاز به انجام گرافی نیست اما در موارد شدید و مشکوک می بایست عکس از ناحیه گردن و ریه ها گرفته شود.اگر پزشک احتمال این را دهد که کودک بیماری دیگری داشته باشد، ممکن است فرزند شما به آزمایش نیاز داشته باشد. این تست ها عبارتند از:

• اشعه ایکس گردن یا قفسه سینه

• آزمایشات خون

زمان مراجعه به پزشک

اگر کودک شما مشکوک به خروسک است، فورا به پزشک مراجعه کنید. این بیماری معمولا از طریق معاینه فیزیکی و بررسی علائم توسط پزشک تشخیص داده می شود. اگر بیماری ادامه پیدا کند ممکن است به اسکن ریه نیاز باشد.

در صورتی که بیماری کودک 3 تا 5 روز طول بکشد و علائم زیر در او مشاهده شود، به مراجعه به پزشک نیاز است:

• خس خس سینه
• مشکل در بلع غذا
• فرورفتگی غضلات سینه کودک
• خستگی شدید کودک
• تغییر رنگ پوست در اطراف لب و بینی
• کاهش ادرار کودک

خروسک در کودکان چگونه درمان می شود؟

درمان خروسک در کودکان به علائم، سن، شدت بیماری و سلامت عمومی کودک شما بستگی دارد. در موارد شدید خروسک، یا اگر کودک شما به خوبی نفس نمی‌کشد در موارد شدید که دیسترس تنفسی جدی وجود دارد، ممکن است کودک شما نیاز به رفتن به بیمارستان داشته باشد.

شما می توانید اکثر موارد خفیف تر را در خانه مدیریت کنید. اما گاهی اوقات تشخیص اینکه آیا کودک شما نیاز به رفتن به بیمارستان دارد یا خیر، دشوار است زیرا بیماری تغییر می کند. ممکن است کودک شما در یک لحظه بهتر به نظر برسد، و سپس بدتر شود. برای بهبود علائم ناشی از این بیماری بهتر است فضای خانه یا اتاق کودک را به کمک دستگاه بخور، مرطوب نگه دارید تا تنفس برای کودک راحت تر باشد. اگر فرزند شما بالای یک سال سن دارد، برای بهبود تنفس بهتر است زیر سر او یک بالشت بلند قرار دهید.

معمولا در موارد خفیف درمان های سرپایی و تجویز کورتیکواستروئید های تزریقی، خوراکی یا استنشاقی کافی است. نکته مهم این است که والدین نباید استرس به کودک وارد کنند، چرا که هر گونه تقلا و گریه و بیقراری کودک می تواند منجر به تنگ تر شدن مجاری تنفسی و تشدید وضعیت تنفسی کودک شود.

امروزه اعتقاد بر این است که واکسیناسیون کودکان بر علیه دیفتری و سیاه سرفه که هر دو جزو برنامه واکسیناسیون کشور ما هست و همچنین تزریق واکسن سالانه آنفولانزا تا حدود زیادی از بروز بیماری خروسک پیشگیری می کند.

متخصص اطفال ممکن است داروهای زیر را برای کمک به کاهش علائم تجویز کند:

• داروهای استنشاقی: اگر کودک شما در تنفس مشکل زیادی دارد از این داروها استفاده می شود. درمان‌های استنشاقی ممکن است برای کاهش صدای سوت (استریدور) و آسان‌تر کردن تنفس استفاده شود.
• استروئیدها: اگر کودک نتواند استروئیدها را از راه دهان (خوراکی) مصرف کند، اغلب یک استروئید تزریقی داده می‌شود. این دارو می تواند به جلوگیری از بدتر شدن بیماری کمک کند.
• سایر داروها: اگر احساس کند که خروسک در کودک شما از آلرژی یا رفلاکس است، ممکن است پزشک داروهای دیگری را تجویز کند. همچنین ممکن است او استامینوفن یا ایبوپروفن را برای تب یا ناراحتی توصیه کند. اگر بیماری ناشی از ویروس باشد، آنتی بیوتیک ها مفید نیستند.

برای موارد خفیف تر، این روش ها ممکن است در خانه کمک کنند:

• به کودک خود استراحت دهید و مایعات فراوان بنوشید.
• در خانه سیگار نکشید دود می تواند سرفه کودک شما را بدتر کند.
• سر فرزندتان را بالا نگه دارید. کودک بزرگتر را با بالش های اضافی در رختخواب نگه دارید. هرگز از بالش برای نوزادان کمتر از 12 ماه استفاده نکنید.
• در همان اتاقی بخوابید که فرزندتان در همان اتاقی بخوابید تا اگر کودکتان دچار مشکل تنفسی شد، فورا به او کمک کنید.
• آرام بمان. اگر فرزندتان ببیند که شما ترسیده اید، باعث افزایش اضطراب و مشکلات تنفسی او می شود.
• فرزندتان را راحت کنید آهنگ مورد علاقه کودک خود را قبل از خواب بخوانید یا یک اسباب بازی مورد علاقه خود را پیشنهاد دهید.
• تنفس بخار یا هوای خنک شب نیز ممکن است به کودک شما کمک کند تا راحت تر نفس بکشد. ممکن است بخواهید امتحان کنید:
• قرار دادن دستگاه بخور در اتاق کودک
• هنگام نفس کشیدن، یک پارچه گرم و مرطوب را روی بینی و دهان کودک خود قرار دهید.
• ایجاد اتاق بخار در حمام آب گرم را در دوش حمام خود روشن کنید. در را بسته نگه دارید تا اتاق بخار شود. 15 تا 20 دقیقه با کودک خود در بخار بنشینید. فرزندتان را تنها نگذارید.
• اگر کودک شما شب از خواب بیدار می شود، سعی کنید او را ببندید و بیرون بروید تا در هوای خنک شب تنفس کند.

کلام آخر

خروسک نوعی بیماری تنفسی است که بیشتر در کودکان دیده می شود و می تواند باعث سرفه های شدید، تغییر صدا و تب شود. این بیماری معمولا خفیف است؛ اما در صورت شدید بودن آن باید فورا به پزشک مراجعه کنید.